Franko levering vanaf € 75,00 exclusief BTW binnen NL Hotline: 0031 (0) 416-53 20 42 Service: service@pch-24.nl
Zekeringkast

Bescherming tegen vlambogen. Julia Shymkiv, 25 november 2021

In milliseconden ontlaadt zich bij een vlamboog een enorme hoeveelheid energie, die in de onmiddellijke omgeving grote schade kan veroorzaakt. Als je je in dit gebied bevindt, loopt je niet alleen een enorm risico op verwondingen, maar ook op de dood. Het is een goede zaak dat er een uitgebreide en geteste vlamboogbeveiliging is.




Vlambogen en hun gevolgen.

Een vlamboog is een als door een elektrische stroom plotseling vrijkomen van energie die tussen twee geleiders stroomt via de lucht. Als er in een elektrisch systeem verschillende elektrische geleiders zijn die dicht bij elkaar liggen en niet voldoende geïsoleerd zijn, kan een ongewenste spanningsoverslag door de lucht optreden. De vlamboog die daarbij ontstaan, ontladen in een fractie van een seconde een enorme hoeveelheid energie, die ernstige schade kan toebrengen aan de installatie in kwestie en natuurlijk ook aan de mensen in de onmiddellijke omgeving.

Deze energie maakt verschillende dingen explosief vrij:

  • Plasmawolk van enkele duizenden graden Celsius
  • Een krachtige schokgolf
  • Luide knal

De plasmawolk die bij de vlamboog vrijkomt, katapulteert gewoonlijk ook veel vuildeeltjes en gesmolten metaal in de omgeving. Zonder geschikte beschermende kleding kunnen ernstige brandwonden of, in het ergste geval, dodelijke verwondingen het gevolg zijn. Aangezien een vlamboog zich wijd verspreidt, ontstaat deze schade over een groot gebied. Vergeleken met andere arbeidsongevallen, zoals het verzwikken van een enkel, komen boogfouten minder vaak voor, maar zijn ze wel veel desastreuzer. Daarom is hier bijzondere voorzichtigheid geboden.

Vlambogen en veiligheid op het werk

Het spreekt vanzelf dat bij de installatie van alle elektrische installaties, zoals huishoudelijke verdeelkasten, industriële schakelborden, transformatorstations, enz., erop wordt toegezien dat het risico op vlambogen tot een minimum wordt beperkt. Bovendien zijn er verschillende voorschriften die door elektriciens bij werkzaamheden aan dergelijke installaties in acht moeten worden genomen. Absolute bescherming tegen ongevallen is echter nauwelijks mogelijk. Verouderingsprocessen van materialen, verrassende situaties of onzorgvuldigheid kunnen nooit volledig worden voorzien en uitgesloten.

In principe kunnen al deze gevaren vrij gemakkelijk worden omzeild: Schakel eerst het elektrische systeem uit en begin er dan aan te werken. Indien mogelijk wordt dit meestal ook gedaan, maar er zijn situaties waarin het uitschakelen niet mogelijk is.

In wezen worden mensen die in de elektrotechniek werken, getroffen door de gevaren van een vlamboog. Zij worden ook opgeleid om mogelijke bijkomende risico's in een vroeg stadium te herkennen. De beschreven gevolgen van een vlamboog zouden voor jou voldoende reden moeten zijn om werkzaamheden aan verdeelkasten en soortgelijke elektrische apparaten uitsluitend door geschikte specialisten te laten uitvoeren.

Iedereen die in het bewuste werkgebied werkt, is aangewezen op speciale beschermingsmiddelen. Een eenvoudige werkjas en spijkerbroek kunnen de energieën die vrijkomen bij een vlamboog niet tegenhouden. Ze zouden verbranden en plastic onderdelen zoals ritsen of knopen zouden smelten. Dit alles gebeurt direct op de huid en verwoest deze in een fractie van een seconde.

In Nederland wordt een passende vlamboogbeveiliging vanwege het potentiële gevaar nauwkeurig onderzocht en door een onafhankelijk testinstituut gecertificeerd. Als u op zoek bent naar dergelijke kleding, zoek dan naar de markering "IEC 61482-2" in combinatie met "IEC 61482-1-2" (IEC = Internationale Elektrotechnische Commissie). Kleding die volgens deze norm is gemarkeerd, is specifiek getest op vlamboogrisico's. Bij deze testprocedure wordt de kleding blootgesteld aan een gerichte vlamboog gedurende 0,5 seconde. Verschillende criteria leiden tot een toelating hiervoor:

  • De hitte die de huid binnendringt, mag geen brandwonden van 2e graad of hoger veroorzaken.
  • De naverbrandingstijd van het kledingstuk moet minder dan 5 seconden bedragen.
  • De gebruikte materialen mogen niet doorsmelten.
  • Het sluitsysteem moet functioneel blijven

Of om het metaforisch uit te drukken: in een noodsituatie kan de kleding er aan de buitenkant erg verbrand uitzien, maar aan de binnenkant nog volledig intact zijn. Je huid heeft geen ernstige schade opgelopen en voelt in het ergste geval aan als een gemiddelde zonnebrand. Vlammen die door de enorme hitte op de beschermende kleding kunnen verschijnen, doven binnen enkele seconden vanzelf. Gezien de immense energie van vlamboogflitsen, is dit een hele prestatie voor de beschermende kleding.

Bovendien verdeelt de norm de test in twee verschillende klassen. Er is precies één component die verandert: de stroomsterkte. Kleding van klasse 1 moet bestand zijn tegen een kortsluitstroom van 4 kA (158 kJ) en klasse 2 tegen een kortsluitstroom van 7 kA (318 kJ). Alle andere criteria waaraan voor een betrouwbare bescherming moet worden voldaan, blijven voor beide dezelfde.

Multinorm helpt

Het is goed voor u om te weten dat de beschermingsuitrusting niet alleen jou beschermt tegen de thermische gevolgen van een vlamboog. Alle andere risico's die zich kunnen voordoen, bijvoorbeeld door gesmolten metaal of elektrische schokken, worden door andere normen beschermd.

En je bent je er zeker ook van bewust dat deze zogenaamde multinormkleding alleen niet je hele lijf kan beschermen. Voor een volledige bescherming zijn de volgende onderdelen van uw persoonlijke beschermingsmiddelen met de vereiste certificeringen noodzakelijk:

  • Passende en volledige multinorm beschermende kleding
  • Helm incl. beschermende functie tegen elektrische risico's van een boogvlam
  • Beschermingsvizier voor elektriciens incl. beschermende functie tegen elektrische risico's van een boogvlam
  • Beschermende handschoenen voor elektriciens
  • ESD-geschikte veiligheidsschoenen

Gebruik de beschermende kleding alleen volgens de aanwijzingen van de fabrikant, zodat deze u in geval van twijfel veilig zijn en kunnen beschermen. Elke fabrikant is verplicht bij zijn beschermende kleding productbrochures toe te voegen waarin alles staat wat je moet weten over gebruik, verzorging, opslag, reparatie enz. Als je deze instructies zorgvuldig opvolgt, zul je lang plezier hebben van de beschermende kleding en met name optimaal beschermd zijn tegen de schade die door een vlamboogs kan worden veroorzaakt.

Multinorm helpt

Overigens behoren elektrische bogen tot het natuurkundige verschijnsel. In hun basisvolgorde zijn ze identiek. Beide egaliseren verschillende spanningen binnen fracties van een seconde. Het grote verschil zit in hun functie en de bijbehorende namen: Terwijl een vlamboog een ongecontroleerde en ongewenste elektrische boog is, zijn er genoeg andere die opzettelijk en op gecontroleerde wijze worden toegepast. Lassen is zeker een van de bekendste voorbeelden van nuttige bogen. Maar zelfs ook speciale aanstekers maken gebruik van deze techniek. Bogen worden ook gebruikt in de lucht- en ruimtevaart, de staalindustrie en op vele gespecialiseerde gebieden.

Verwante artikelen
BP Multinorm-T-shirt met lange mouwen 2420 blauw/grijs
BP
BP Multinorm-T-shirt met lange mouwen 2420 blauw/grijs
€ 97,01 inclusief BTW
€ 80,17 excl. BTW